STRAŻNICY NATURY - obywatelski monitoring działań administracji publicznej w ochronie przyrody
Status: zrealizowany
Termin realizacji: kwiecień 2013-wrzesień 2014
Opis projektu:
Europejską siecią Natura 2000 Fundacja zajmuje się od 2001 r. W 2009 -2010 r. prowadziła program Strażnicy Natury - monitoring naruszeń przyrodniczych stanu siedlisk i gatunków, mający na celu zapobieganie niszczeniu siedlisk Natura 2000. Jego dopełnieniem stał się zainicjowany w 2010 r. program Liderzy Natury, służący wspieraniu lokalnych aktywistów działających na rzecz lokalnego rozwoju wykorzystującego walory przyrody. W trakcie prowadzonych dotychczas działań związanych z ochroną przyrody stwierdziliśmy, że głównymi PROBLEMAMI w skali kraju są: brak pełnego dostępu do informacji publicznej o stanie środowiska (zwłaszcza nie wypełnianie obowiązku publikowania na BIP), niewystarczająca kontrola obywateli nad administracją publiczną odpowiedzialną za ochronę przyrody, ograniczony udział społeczny w toczących się postępowaniach, np. ocen oddziaływania na środowisko (ooś) oraz przy planowaniu rozwoju obszarów przyrodniczo cennych.
Projekt zwiększa aktywność obywateli i lokalnych NGO w monitorowaniu administracji w zakresie ochrony przyrody oraz rozwija doświadczenia zdobyte w zrealizowanym projekcie strażniczym na cały kraj. Działania koncentrują się na: zwiększeniu dostępności do informacji publicznej DIP, kontroli przestrzegania przez administrację publiczną i inwestorów przepisów ochrony przyrody w procesie inwestycyjnym, a także angażowaniu obywateli w czynny udział w toczących się postępowaniach i zwiększeniu umiejętności NGO i aktywistów przyrody w tym zakresie
Cele:
- zwiększenie umiejętności organizacji pozarządowych w zakresie monitorowania naruszeń prawa w obszarze ochrony przyrody, szczególnie w aspekcie dostępu do informacji publicznej;
- zwiększenie stanu wiedzy o uwarunkowaniach prawnych ochrony przyrody wśród aktywistów przyrodniczych;
- nawiązanie lub/i wzmocnienie współpracy pomiędzy NGO a samorządami dla ochrony przyrody, zapobiegnięcie stratom, kompensacji.
Adresaci:
- PRZEDSTAWICIELE lokalnych NGO i lokalni liderzy – przeszkoleni „Strażnicy Natury”(SN), w kraju 80 osób. Korzyści: zwiększenie wiedzy i umiejętności dot. monitorowania administracji oraz wykorzystywania narzędzi prawnych dla ochrony przyrody; wypracowanie dobrych praktyk interweniowania; umiejętności aktywizowania społeczności lokalnych, wzmocnienie kooperacji sieciowej z partnerami.
- AKTYWIŚCI PRZYRODY – zaangażowani w badania BIP, dostępności informacji o środowisku i udziału społ. w postępowaniach ooś oraz w społeczny nadzór nad obszarami Natura 2000. Korzyści: zwiększenie aktywności obywatelskiej niezrzeszonych wolontariuszy współpracujących dla ochrony przyrody poprzez włączenie ich w monitoring
- SPOŁECZNOŚCI LOKALNE poprzez przeszkolonych SN w ramach zadań szkoleniowych, na wybranych obszarach Natura 2000. Korzyści: zwiększenie świadomości potrzeb (w tym prawnych) ochrony przyrody oraz roli obywateli w tym zakresie
Działania:
Monitoring:
1) Społeczny monitoring BIP - badania BIP w wybranych jednostkach samorządu terytorialnego i Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska w 16 województwach w zakresie publikowania i aktualności informacji o środowisku (m.in. decyzje o wycince drzew i decyzje środowiskowe, ze szczególnym uwzględnieniem informacji o prowadzonych postępowaniach z 24 art Ustawy szkodowej) postępowaniach ooś i innych dot środowiska oraz o planach zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000.
Badania prowadzone będą dwutorowo wg przyjętej metodyki:
- przez przeszkolonych Strażników Natury
- przez opiekuna merytorycznego SN, który zbierze i opracuje dodatkowe informacje od innych aktywistów (całość ujęta w raporcie podsumowującym).
Formularz do zgłaszania naruszeń zamieszczony zostanie na stronie www.natura2000.pl.
2) Działania edukacyjne - kompleksowe szkolenia "Strażnicy Natury"
czas: 4 spotkania trzydniowe (24h roboczych), każde dla grupy 20 osób, organizowane ponadregionalnie (każde w innej części Polski), z udziałem konsultantów krajowych i zagranicznych (partnerzy projektu).
Tematyka:
- podstawy prawne aktywności obywatelskiej w temacie ochrony przyrody (w tym zastosowanie art. 37 ust.1 Ustawy o ochronie przyrody oraz art. 24 Ustawa „szkodowej”, ),
- możliwości monitorowania administracji publicznej, metody aktywizacji obywateli, prowadzenie interwencji, zarządzanie komunikacją i prowadzenie działań komunikacyjnych w społeczności lokalnej i organizacji,
- obywatelska opieka nad obszarami Natura 2000, w tym opracowanie master planów, zarządzania obszarami Natura 2000 w kontekście rozwoju gospodarczego
- metodyka i zakres społecznego monitoringu DIP
3) Konsultacje przyrodnicze - sparcie przyrodnicze działań strażniczych i przygotowanie merytorycznych szkoleń dla SN, doradztwo w zakresie "medialności interwencji" i znaczenia dla
4) Konsultacje prawne - wsparcie prawne działań strażniczych i monitoringu BIP (opinie, notatki, konsultacje, wezwania do usunięcia naruszeń prawa), opracowanie programu szkoleń dla SN.
5) Rozpowszechnienie
- serwis www.natura2000.pl – aktualizacja oprogramowania i szaty graficznej (aplikacje do publikowania e-booków oraz dział poradnictwa, mapa naruszeń prawa, formularz zgłoszeń);
- nagłośnienie naruszeń i podjętych interwencji (w tym aktywności obywatelskiej) - wyników monitoringu BIP i innych efektów projektu - wybór typowych, najczęstszych naruszeń, publikacje informacji prasowych i cyklu artykułów w mediach branżowych, regionalnych i lokalnych oraz na serwisach społecznościowych jak facebook, twitter oraz forach specjalistycznych,
6) Konferencja międzynarodowa podsumowująca działania strażnicze -1 dniowa dla ok. 80 przedstawicieli administracji i NGO, 9 zaproszonych prelegentów w tym partner z Czech, patronat MŚ,
Koordynator
Sabina Lubaczewska
e-mail: sabina@eko.org.pl
więcej na : www.natura2000.pl
Finansowanie
Całkowity budżet projektu: 520 547 zł
„Projekt „STRAŻNICY NATURY…” jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej”
|
